libcom.org tarafından hazırlanan, devrimci sendikalizm ve endüstriyel sendikacılığın kısa bir açıklaması ve tarihlerine ilişkin bazı notlar.
Sendikalizm, işçileri kendi çıkarları için savaşmak üzere sendikalar içinde örgütleme pratiğini ifade eder. Köken olarak, bu terim Fransızca Sendikacılık (Syndiclisme) kavramından gelir, ancak İngilizce’de bu terim spesifik olarak taban sendikacılığını ifade eder.
İki ana eğilim vardır: Fransız CGT’nin tipik bir örneği olduğu devrimci sendikalizm ve Dünya Sanayi İşçileri’nin (IWW) tipik bir örneği olduğu endüstriyel sendikalizm. Bağlantılı bir diğer eğilim anarko-sendikalizmdir fakat özellikle anarşist politikaları, onu tümüyle ekonomik olan veya apolitik sendikalizmden ayırır. Sendikalizmin arkasındaki fikir sendikal hareketle mücadele eden endüstriyel bir üretim yaratmaktır. Bu nedenle sendikalistler kapitalizmi devirmeye yetecek güçleri olana kadar kapitalizmde reformlar elde etmek için doğrudan eylemi kullanan ademi merkeziyetçi, federatif sendikaları savunurlar.
Devrimci sendikalizmin kökleri anarşist harekete uzanmaktadır ve ünlü Rus anarşist Mikhail Bakunin’in “Geleceğin toplumsal örgütlenmesi, yalnızca aşağıdan yukarıya, işçilerin özgür birliği veya federasyonu tarafından, önce sendikalarda, sonra komünlerde, bölgelerde, uluslarda ve nihayet uluslararası ve evrensel büyük bir federasyonda yapılmalıdır.” dediği, Birinci Uluslararası İşçi Birliği’ndeki [1. Enternasyonel] liberter akıma kadar izi sürülebilir. IWW’nin 1905’teki ünlü “Tüzüğe önsöz”ünde Marx’tan alıntıladığı “Bayrağımıza ‘Adil bir iş günü için adil bir günlük ücret’ şeklindeki muhafazakar slogan yerine, ‘Ücret sisteminin kaldırılması’ devrimci parolasını yazmalıyız” sözünden anlaşılacağı üzere, endüstriyel sendikalizmin kökleri Marksist geleneğe dayanmaktadır.
Farklı kökenleri olmasına rağmen devrimci sendikalizm ve endüstriyel sendikalizm çok benzer bir yaklaşımda birleştiler. Merkezi fikir, sendikaların işçileri grev kırıcılıkla son bulabilen (ve bulan) iş kollarına göre böldüğüdür. Amerika’da endüstriyel anlaşmazlıklar bazen, birbirlerinin grev hatlarına saygı gösterme isteklerini görmezden gelen farklı sendikalardaki işçiler arasında şiddetli çatışmalara neden olmuştur. Sendikalizmin amacı tüm işçileri tabandaki üyeler tarafından kontrol edilen ‘tek büyük sendika’ altında birleştirmektir.
Bu açıkça, üyelerin isteklerine aldırmadan, endüstriyel eylemlerine son verebilecek katman katman bürokratlarla dolu mevcut reformist sendikalarla karşıtlık içerisindedir. Bu tür bir sendika demokrasisi işçi mücadelesinin kontrolünü ait olduğu yere teslim eder: işçilerin kendilerine.
Hem endüstriyel sendikalizm (1905 IWW tüzüğüne göre) hem de devrimci sendikalizm (1906 Amiens Bildirgesi’ne göre) apolitiktir ve siyasi görüşler ne olursa olsun tüm işçiler için sendikalar kurmayı amaçlar. Yine de bu, sendikalistlerin günlük, büyük sosyal ve politik sorunlarına kayıtsız oldukları anlamına gelmez. Aksine sendikalistler, toplumsal hastalıkların ancak demokratik, işçi iktidarını üretim noktasında inşa ederek (‘endüstriyel demokrasi’) ele alınabileceğini savunurlar:
Dünya sanayisi, işçiler tarafından kendi yararları için kontrol edildiğinde; işsizlik, savaş, toplumsal çatışma veya büyük ölçekli suçlar gibi problemlerin ya da ciddi toplumsal sorunlarımızdan herhangi birinin devam etmesi olasılığını görmüyoruz.
Anarko Sendikalizm ile ilgili daha fazla bilgi ve tartışma için şu yazılara bakabilirsiniz:
- Sendikalist Yöntemlerin Eleştirisi – Alfredo M. Bonanno
- WSM (İrlanda) ve WSA (ABD) arasındaki Sendikalizm Tartışması
- Sendikaların Yapısal Krizine Karşı Radikal Bir Alternatif: Sendikalizm – Cem Gök
- Demokrasiyi işyerine taşımak: Sendikalizm ve konsey komünizmi – Darrow Schecter
İngilizce Orjinali: Syndicalism – an introduction
Çeviri: Yeryüzü Postası
Politik Teorilere Giriş serisindeki diğer yazılar:
- Anarşist Komünizm: Bir Giriş
- Anarko Sendikalizm: Bir giriş
- Konsey komünizmi: Bir giriş
- Sitüasyonistler: Bir giriş
______________________
Bir yanıt yazın